Reklama

Kościół

Bp Andrzej Czaja: wierni chcą kontaktu z biskupem, bez pompy, która towarzyszy uroczystościom

Karol Porwich /Niedziela

Podczas wakacji szedłem przez cztery dni Szlakiem Jakubowym w naszej diecezji. Formuła była prosta. Ogłosiłem, że idę i zapraszam na wspólną drogę. Poszła ze mną trzydziestka ludzi w różnym wieku, a przewinęło się około dwustu. Potwierdziło to, jak bardzo wierni chcą kontaktu z biskupem, bez pompy, która towarzyszy uroczystościom. Tym bardziej trzeba szukać nowych form docierania do młodych i nowych formy duszpasterstwa. – mówi biskup opolski Andrzej Czaja w rozmowie z KAI.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

KAI: A jak wygląda dziś współpraca z Kościołem niemieckim?

- Relacje były żywe przez dziesięciolecia. Obecnie nieco osłabły na skutek zmian w Kościele niemieckim, a głównie na skutek niemieckiej drogi synodalnej. Ale jest wciąż kilku biskupów niemieckich i są środowiska, w tym teologiczne, z którymi łączy nas współmyślenie i z którymi się kontaktujemy. 17 września miała miejsce pielgrzymka narodów w Zlatych Horach: niemieckiego, czeskiego i polskiego. Uczestniczyli w niej, jak zawsze od 1997 r., autochtoni ze Śląska, Niemcy, głównie z naszej diecezji, trochę pielgrzymów z Niemiec, a także Czesi jako gospodarze. Tym razem modlitwie przewodniczyli biskupi: Rudolf Pierskała z Opola i Martin David, administrator apostolski diecezji opawsko-ostrawskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

KAI: A jak prezentuje się dialog ekumeniczny, który był zawsze jedną z tutejszych specjalności?

- Duch ekumeniczny jest wciąż bardzo żywy. Współpraca jest bardzo dobra, zwłaszcza z Kościołem ewangelicko-augsburskim. Kiedyś zostałem nawet zaproszony do poprowadzenia dnia skupienia dla księży luterańskich. Mają tu sześć parafii, jest jedna parafia prawosławna w Kędzierzynie-Koźlu i wiele wspólnot zieloświątkowych. Bywa, że ktoś z innych Kościołów czy wspólnot chrześcijańskich uzyskuje doktorat na naszym Wydziale Teologicznym UO. Organizujemy międzynarodowe konferencje, już parę razy z udziałem kard. Kurta Kocha, który ostatnio otrzymał tytuł Doktora „Honoris Causa” Uniwersytetu Opolskiego.

Współpraca ekumeniczna jest intensywna na poziomie charytatywnym. Kościół ewangelicko-augsburski prowadzi w Opolu hospicjum, gdzie kapelanem jest nasz katolicki proboszcz. To jeden z przykładów ekumenii praktycznej, którą nietrudno rozwijać dzięki „otwartej tożsamości” mieszkańców Opolszczyzny.

Jedną z ważnych inicjatyw ekumenicznych jest Ekumeniczna Modlitwa Młodych organizowana w niedzielę podczas Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan. Gromadzi się wtedy na wspólnym nabożeństwie młodzież katolicka, protestancka, zielonoświątkowa i prawosławna. Przed tygodniem modlitw o jedność kieruję do wiernych stosowny list pasterski.

Reklama

KAI: W Opolu został otwarty pierwszy po wojnie wydział teologiczny na państwowym uniwersytecie. A właściwie wokół tego wydziału powstał Uniwersytet Opolski. Jak przebiegała niezwykła historia i jak ta placówka naukowa sytuuje się dziś?

- Była to inicjatywa społeczna, a głównym inspiratorem był abp Nossol. Stawiał sobie za zadanie, by lud tej ziemi mógł studiować na miejscu, u siebie – „w domu”. Inicjatywę wspierali wywodzący się ze śląskich autochtonów naukowcy i parlamentarzyści np. prof. Dorota Simonides. Abp Nossol zaproponował włączenie do przyszłego uniwersytetu Instytutu Teologiczno-Filozoficznego w Opolu, który był filią KUL.

Gdy arcybiskupa poproszono, aby przewodził dziełu i gdy zapytał, dlaczego jednak nie proszą kogoś ze świeckich profesorów, wówczas usłyszał: „Bo Ksiądz Arcybiskup jest jedynym, który tak naprawdę wierzy, że ten uniwersytet powstanie”. Można więc powiedzieć, że ta jego wiara w powodzenie przedsięwzięcia dokonała cudu powstania Uniwersytetu w Opolu.

Dziś Wydział Teologiczny UO należy do wiodących. Mamy solidną kadrę naukową, czego wyrazem jest uzyskanie przez wydział kategorii A w ramach ostatniej ewaluacji, rozwijamy współpracę zagraniczną, głównie z ośrodkami naukowymi w Niemczech, w Czechach. Wielkim uznaniem cieszy się nasz Instytut Ekumenizmu i Badań nad Integracją z siedzibą w Kamieniu Śląskim. Nie brakuje studentów, mimo kryzysu demograficznego. Jest to jeden z dobrych skutków ustanowienia i funkcjonowania w Opolu międzydiecezjalnego seminarium, które formuje alumnów dla diecezji opolskiej i gliwickiej.

KOŚCIÓŁ SYNODALNY

KAI: Ksiądz Biskup zapowiada budowanie Kościoła w duchu synodalnym. Jaki ma być synodalny Kościół przyszłości?

Reklama

- Kiedy papież Franciszek ogłosił synod nt. synodalności Kościoła, uznałem to za szansę na wprowadzenie w życie myśli Soboru Watykańskiego o Kościele jako o wspólnocie ludu Bożego. Jest wiele solidnych opracowań teologicznych tej myśli. Jednak brakuje jej recepcji, wdrożenia w życie Kościoła. Pamiętam, że prof. Stefan Swieżawski, jeden z audytorów soboru, kiedy go zapytano, co jest najistotniejsze w spuściźnie soborowej, odpowiedział: „Wizja Kościoła wspólnotowego, otwartego i służebnego”. I taki Kościół chcemy tworzyć.

KAI: A jak ocenia Ksiądz Biskup dotychczasowe wyniki pracy synodu? Mamy za sobą etap diecezjalny, wraz z opracowaniem syntez?

- Mieliśmy okazję usłyszeć wypowiedzi płynące z głębi serca naszych wiernych - jak ufam - oświecone przez Ducha Świętego. W pochyleniu nad słowem Bożym uczestnicy spotkań synodalnych dzielili się własnym doświadczeniem i przeżywaniem wspólnoty Kościoła, zaangażowania w jego życie i misję. Ten ostatni wymiar dość mocno wybrzmiał. Mówiono o potrzebie większego udziału w życiu parafialnym i wychodzeniu do zagubionych.

KAI: A czy pojawił się problem niedocenienia laikatu przez duchownych, tak jak w syntezie krajowej.

- Problemem jest duża polaryzacja pomiędzy duchownymi a świeckimi. Warsztaty synodalne, w których uczestniczyłem zaczynały się od krytyki zastanego stanu rzeczy i padało wiele gorzkich słów. W drugiej części zastanawialiśmy się jak to zmienić. Wybrzmiewały głosy wyrażające troskę o przyszłość Kościoła i marzenia o Kościele na wskroś Bożym. Pomimo żółci i doznanego bólu widać było, że ludzie ci kochają Kościół. Właśnie z tej miłości do Kościoła „wykrzyczeli” to, z czym nie mogą się zgodzić, co w Kościele ich boli i rani. To bardzo cenne i wielce motywujące do podjęcia razem dzieła odnowy.

Reklama

Okazało się też, że wierni Kościoła w Polsce są przywiązanymi do nauczania Magisterium Kościoła. Nie wypłynęły tematy, które były wiodące na Zachodzie takie jak np. zmiana nauczania moralnego, kwestia celibatu czy udział świeckich w wyborze biskupów.

KAI: Co teraz powinno się zrobić z tymi wnioskami, poza wysłaniem ich do Rzymu?

- Od pierwszej niedzieli Adwentu, w całej Polsce realizować będziemy program duszpasterski: „Wierzę w Kościół Chrystusowy”. Jedną z form realizacji programu ma być kontynuacja warsztatów i prac synodalnych. Widzę w tym dobrą okazję do wstąpienia na drogę przywracania Kościołowi synodalnego sposobu życia i działania.

KAI: W jaki sposób?

- Zacząć musimy od tego, że będziemy się gromadzić tak jak apostołowie w Jerozolimie. Spotykamy się i czytamy Słowo Boże, przywołujemy Bożego Ducha. Następnie wymieniamy myśli, słuchamy się nawzajem, dzielimy, by jak u początku Kościoła usłyszeć podpowiedź Ducha Świętego, jak ma funkcjonować parafia czy diecezja.

Tę drogę dobrze pokazuje dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej o synodalności. Chodzi o to, by przywracać Kościołowi pierwotny sposób życia i funkcjonowania. Dokument stwierdza, że „Synodalność jest szczególnym modus vivendi et operandi Kościoła, Ludu Bożego, który objawia i realizuje jego istnienie jako komunii, kiedy wszyscy jego członkowie idą razem, gromadzą się wspólnie i biorą czynny udział w swojej misji ewangelizacyjnej”. Podkreśla, że wszyscy członkowie Kościoła są aktywnymi podmiotami, a nie tylko przedmiotami ewangelizacji.

Przed laty abp Alfons Nossol starał się zmienić relacje pomiędzy hierarchią a wiernymi prosząc, aby nie całować pierścienia, nie tytułować go ekscelencją, itp. Tłumaczył, że jesteśmy braćmi i siostrami w wierze. Trzeba zacząć od rzeźbienia mentalności i budzenia świadomości, że wszyscy jesteśmy Kościołem. A skutkiem tego będzie rosnące poczucie odpowiedzialności. W ślad za tym możemy oczekiwać większego zaangażowania w misję.

Reklama

KAI: A czy w funkcjonowaniu struktur w Kościele nie należałoby czegoś zmienić?

- Zacząć należy od dobrego funkcjonowania tych struktur synodalnych jakie istnieją. W każdej parafii powinna być rada duszpasterska i rada ekonomiczna. Chodzi o to, by proboszcz podejmował decyzje po zapoznaniu się z opinią rady, a nie samodzielnie, bez dialogu.

Podziel się cytatem

Reklama

Analogiczne rady istnieją w diecezji: rada duszpasterska oraz rada kapłańska, których głos winien być brany pod uwagę przez biskupa. W ramach kurii utworzyłem też radę biskupią. W jej skład wchodzą wszyscy szefowie kurialnych wydziałów. To bardzo mi pomaga, bo decyzję podejmuję dopiero po wysłuchaniu różnych opinii.

Reklama

KAI: Rozumiem, że Kościół synodalny ma być zdolny do odpowiedzi na nowe wyzwania współczesności m.in. na przyspieszającą sekularyzację. Jak przedstawia się dziś religijność na Śląsku opolskim?

- Nic w historii Śląska nie niszczyło tak religijności jak współczesny materializm. Liczy się coraz bardziej „mieć”, a nie „być”. Widzimy spadek praktyk religijnych. Choć najtrudniejsze są ostatnie lata, to problemy z wiarą zaczęły się od czasu, kiedy Ślązacy zaczęli masowo wyjeżdżać do pracy w Niemczech. Ojcowie przestali być obecni w domu, co stwarzało ogromne problemy. Wyjeżdżając przestawali też najczęściej praktykować wiarę.

KAI: A jeśli chodzi o młodzież?

- Możemy mówić o galopującej laicyzacji młodego pokolenia. Po pandemii do kościołów nie wróciły dzieci i młodzież. Bywa, że rodzice nawet przychodzą na Mszę, ale nie zabierają dziecka, gdyż ono ma tyle zajęć, że na kościół nie starcza czasu.

KAI: Co więc robicie?

- Na różne sposoby próbujemy nawiązać kontakt z młodymi. Dla młodych najważniejszy jest kontakt osobisty, potrzebują oni dobrego, osobistego kontaktu z księdzem. Duszpasterstwo masowe czy katecheza w szkole nie wystarczy. Decydujące znaczenie ma osobisty, bezpośredni kontakt. A skoro ten młody człowiek jest w okresie naturalnego buntu, to nie można od razu oczekiwać wzorcowego przestrzegania praktyk. Księżom powtarzam w kółko: Musimy ku nim wyjść a nie oburzać się, że nas nie chcą i załamywać, że nie ma spodziewanych owoców. Nic nie zastąpi bycia z nimi, może być to trudne, ale zawsze coś z tego zostanie. Jak nie masz młodych w kościele, to szukaj ich gdzie indziej. Organizuj inne przestrzenie, gdzie się z nimi spotkasz. Pamiętaj też, że wzrost daje Pan. Naszym zadaniem jest siać i uprawiać. I do takiego stylu działania musimy się wzajemnie przekonywać.

KAI: Dlatego kard. Wojtyła jeździł z młodymi na kajaki…

Reklama

- I to każdy ksiądz powinien zrozumieć. By odpocząć nie powinien jechać na wyspy Bahama czy nie wiadomo gdzie. Powinien brać grupkę młodzieży i z nią jechać choćby w polskie góry. To jest podstawa budowania kontaktu z młodymi.

Podziel się cytatem

Reklama

Dlatego podczas wakacji szedłem przez cztery dni Szlakiem Jakubowym w naszej diecezji. Formuła była prosta. Ogłosiłem, że idę i zapraszam na wspólną drogę. Poszła ze mną trzydziestka ludzi w różnym wieku, a przewinęło się około dwustu. Potwierdziło to, jak bardzo wierni chcą kontaktu z biskupem, bez pompy, która towarzyszy uroczystościom. Tym bardziej trzeba szukać nowych form docierania do młodych i nowych formy duszpasterstwa.

Rozmawiał Marcin Przeciszewski

Podziel się:

Oceń:

+1 -2
2022-10-06 13:42

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Bp Czaja do dużych rodzin: jesteście pięknymi świadkami otwarcia się na wolę Bożą!

Eliza Bartkiewicz/episkopat.pl

„Jesteście pięknymi świadkami otwarcia się na wolę Bożą!” – powiedział bp Andrzej Czaja do rodzin w bazylice pw. św. Agnieszki i św. Jakuba w Nysie. W zorganizowanym w tym mieście V Ogólnopolskim Zjeździe Dużych Rodzin uczestniczyło ponad tysiąc osób.

Więcej ...

Bp Ważny: Nie jesteśmy Kościołem, który upadł i nie może się już podnieść

2024-06-22 15:01

diecezja.sosnowiec.pl

Nie jesteśmy Kościołem, który upadł i nie może się już podnieść. Chcemy być Kościołem, który doświadczywszy tak wielkich trudności, może wstać mocą krzyża Jezusa - powiedział bp Artur Ważny w swojej homilii. W Bazylice Katedralnej pw. Wniebowzięcia NMP w Sosnowcu odbył się dziś ingres bp. Artura Ważnego. Mszy św. przewodniczył abp Antonio Guido Filipazzi, nuncjusz apostolski w Polsce.

Więcej ...

Jubileusz obecności Jezusa

2024-06-23 00:39
Jubileusz 25-lecia parafii św. Wawrzyńca w Wołowie i posłanie na misje ks. Michała Olko

Marzena Cyfert

Jubileusz 25-lecia parafii św. Wawrzyńca w Wołowie i posłanie na misje ks. Michała Olko

Parafia św. Wawrzyńca w Wołowie obchodzi 25. rocznicę powstania. Na zakończenie Roku Jubileuszowego abp Józef Kupny, metropolita wrocławski przewodniczył uroczystej Eucharystii.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Wiara

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Wakacyjny savoir vivre w Kościele

Niedziela Łódzka

Wakacyjny savoir vivre w Kościele

Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?

Kościół

Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?

Burza budzi człowieka ze snu samozadowolenia

Wiara

Burza budzi człowieka ze snu samozadowolenia

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Niedziela na Podbeskidziu

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Kościół

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Oczyma duszy widziała miejsca znane z Biblii. Św....

Święci i błogosławieni

Oczyma duszy widziała miejsca znane z Biblii. Św....

Krzysztof Zanussi obchodzi dziś 85. urodziny

Kultura

Krzysztof Zanussi obchodzi dziś 85. urodziny