Kongres przyciągnie do Lublina intelektualistów z całego kraju, którym bliskie jest poszukiwanie refleksji dotyczącej człowieka, wolności oraz godności osoby ludzkiej. Jak podkreśla lubelski metropolita abp. Stanisław Budzik: „Żaden ludzki humanizm nie może porównać się z tym humanizmem, który proponuje katolicka nauka o człowieku”. W związku z tym charakter kongresowych wystąpień dotyczy powszechnych poszukiwań ludzi z każdej sfery życia i kultury.

Zagadnienia ogólnoludzkie skupione wokół wolności przedstawiają doniosłe znaczenie dla przyszłości kraju. „Tytuł kongresu dobrze wpisuje się w stulecie KUL-u, rówieśnika niepodległej, a więc wolnej Polski” – zaznacza jeden z organizatorów prof. Piotr Gutowski. Kulowski filozof odwołuje się tu do hasła tegorocznej imprezy – "Wolność ocalona. Chrześcijańskie światło na ludzkich drogach". W tym kontekście mówi także o relacji prawdy do wolności, co jego zdaniem szczególnie mocno wybrzmiewa w obecnej dyskusji nad aborcją.

Tematyka kongresu jest szczególnie ważna, gdyż tylko pogłębiona refleksja w oparciu o światło rozumu i wiary jest w stanie obronić współczesnego człowieka przed kolejnym – jak wyjaśniał lubelski metropolita w odwołaniu do Jana Pawła II - „błędem antropologicznym”. Przez fałszywą koncepcję człowieka upadł marksizm. Podobny błąd wykazują szeroko rozpowszechnione we współczesnej kulturze postawy hedonizmu i źle rozumianego indywidualizmu – tłumaczył.

Na tegorocznym kongresie pojawią się m. in. przewodniczący Papieskiej Rady Kultury kard. Gianfranco Ravasi, kompozytor Krzysztof Penderecki, fizyk i filozof ks. prof. Michał Heller, pisarz Adam Zagajewski czy znana z pomocy dla bezdomnych s. Małgorzata Chmielewska ze Wspólnoty Chleb Życia.

W programie wydarzenia zaplanowano kilka paneli. Uczestnicy debat będą dyskutować m.in. o tym „Czy istnieje wolna wola?", a także o „Ukraińskiej rewolucji wolności", o dialogu Kościoła katolickiego z Rosyjskim Kościołem prawosławnym oraz o kryzysie migracyjnym w kontekście dialogu międzyreligijnego. Wśród okołokongresowych wystąpień odbędzie się słynna debata dwóch ambon nt. „Wolności i religia” w lubelskiej bazylice dominikanów.

Pełny program kongresu znajduje się na stronie kongres.lublin.pl.

Wydarzenie okrzyknięte przez mieszkańców Lublina jednym z najważniejszych w regionie wpisuje się w kalendarz inicjatyw zmierzających do jubileuszu 100-lecia KUL. Wśród nich będzie pierwsze w historii posiedzenie KEP w budynkach lubelskiej uczelni, światowy zjazd absolwentów 8-9 czerwca 2018 r., odsłonięcie pomnika założyciela uniwersytetu Idziego Radziszewskiego, a także encyklopedia 100-lecia uniwersytetu. „Chcemy wspólnie z IPN wspólnie opisać trudny czas uczelni” – podsumował rektor ks. prof. Antoni Dębiński.

Pierwszy Kongres Kultury Chrześcijańskiej odbył się w 2000 r. z inicjatywy ówczesnego metropolity lubelskiego ks. abp. Józefa Życińskiego. Od tamtej pory odbywa się co 4 lata na KUL-u. W dotychczasowych czterech edycjach uczestniczyli m.in.: prof. Leszek Kołakowski, prof. Alain Besançon, Krzysztof Zanussi, Henryk Mikołaj Górecki, Jan Nowak-Jeziorański, George Weigel, ks. Tomáš Halík, Zygmunt Bauman i Rocco Buttiglione.