Reklama

Porady

Gratias Domine

Seniorzy w zgodzie z naturą

Adobe Stock

To, że wiedza i doświadczenie osób starszych są dla nas bezcenne, wie każdy, kto nie jest kompletnym ignorantem. Ich mądrość powinna być dla nas drogowskazem przy podejmowaniu życiowych decyzji. Także tych, które dotyczą naszego zdrowia i ekologii.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W ramach projektu pn. „Gratias Domine” prezentujemy serię comiesięcznych publikacji, których celem jest popularyzacja wiedzy z zakresu ekologii.

Na początku nie sposób nie zadać pytania, które jako pierwsze ciśnie się na usta: czym tak naprawdę jest starość? Choć zapewne każdy ma w głowie swoją definicję starości, jej istotę najpiękniej oddał Jan Paweł II, który przecież sam doświadczył jej różnych aspektów.

Reklama

„Czasem mówi się o niej jako o jesieni życia – tak pisał już Cyceron – przez analogię do pór roku następujących kolejno po sobie w życiu przyrody. Widzimy, jak w ciągu roku zmienia się otaczający nas świat, gdy patrzymy na góry i równiny, pola i doliny, lasy, rośliny i drzewa. Istnieje bliskie podobieństwo między rytmami biologicznymi człowieka a cyklami życia przyrody, której i on jest częścią. Zarazem jednak człowiek różni się od całej otaczającej go rzeczywistości, ponieważ jest osobą. Ukształtowany na obraz i podobieństwo Boże jest świadomym i odpowiedzialnym podmiotem. (...) Jeżeli zatem dzieciństwo i młodość są czasem, w którym człowiek stopniowo uczy się swojego człowieczeństwa, rozpoznaje swoje możliwości, poniekąd tworzy projekt życia, który będzie realizował w wieku dojrzałym, to i starość nie jest pozbawiona szczególnej wartości, ponieważ – jak uważa św. Hieronim – łagodząc namiętności, «pomnaża mądrość i służy dojrzalszymi radami». W pewnym sensie jest to czas szczególnie nacechowany mądrością, którą zwykle przynoszą ze sobą lata doświadczeń, jako że «czas jest znakomitym nauczycielem»” – napisał Jan Paweł II w 1999 r. w Liście do osób w podeszłym wieku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Niestety, często zdarza nam się zapominać o tej mądrości osób starszych, co skazuje nas na powtarzanie tych samych błędów młodości, których doświadczały wszystkie pokolenia przed nami. Konsekwencją tego są liczne rany psychiczne i duchowe, których przecież moglibyśmy uniknąć. A warto korzystać z doświadczenia seniorów nie tylko w rzeczach „wielkich” i „ważnych”, ale też tych zwyczajnych, prostych.

Osoby starsze a natura

We wspomnianym liście Jan Paweł II zwrócił uwagę na otaczającą nas przyrodę – góry, lasy, rośliny. To znamienne, bo stosunek osób starszych do natury jest szczególny. W przeciwieństwie do młodych ludzie w podeszłym wieku nie patrzą już na naturę jak zdobywcy i nie chodzi tu o zdobywanie szczytów, wytyczanie szlaków czy ekstremalne biegi w lesie. Wydaje się, że ją kontemplują całym sobą, żyją zgodnie z jej rytmem i oczekują od niej przede wszystkim zaspokojenia ich potrzeb psychicznych i duchowych. Stąd tak często, mimo że problemy ze zdrowiem bywają już uciążliwe, decydują się spędzać czas na łonie przyrody. Chodzą na spacery po lasach i parkach, pielęgnują przydomowe ogródki czy wolne chwile spędzają na swoich działkach. Wiedzą, że wysiłek fizyczny połączony z przebywaniem na świeżym powietrzu jest potrzebny ich ciału i psychice.

Reklama

Co więcej, staje się to doskonałą okazją do integracji ze znajomymi i do poznawania nowych osób. W wielu miejscowościach w całej Polsce powstają kluby seniora, które umożliwiają starszym ludziom wspólne wypady za miasto, wycieczki do parków narodowych czy aktywność ruchową np. w postaci nordic walking. Tego typu atrakcje organizują przeważnie świeckie instytucje związane z okolicznymi domami kultury, ale coraz częściej staje się to domeną parafii i funkcjonujących przy nich wspólnot. To starsi ludzie w znacznej mierze biorą też na siebie odpowiedzialność za wygląd przykościelnych obejść. To oni sadzą tam kwiaty, pielęgnują żywopłoty i krzewy. Chcą, by wokół ich świątyń było pięknie.

Podobnie zresztą dbają o swoje przydomowe ogródki. Z kolei ci mieszkający w blokach nie szczędzą czasu i środków, by w betonowych „źródłach” kwitło życie. Wszystkie badania dowodzą, że ma to niebagatelne znaczenie dla ekologii samych miast. Rośliny pomagają walczyć ze smogiem i akumulują wodę. Rozumieją to włodarze miejskich ośrodków, którzy chętnie nagradzają i finansują takie inicjatywy. W wielu miastach w Polsce są organizowane specjalne konkursy i przeznaczane dodatkowe środki na wspieranie tego typu pomysłów obywatelskich. Warto wspomnieć, że osoby starsze podchodzą do takiej działalności dużo bardziej ekologicznie niż młodzi – rzadziej decydują się na stosowanie chemicznych nawozów, często sami produkują naturalny kompost.

Z pokolenia na pokolenie

Warto zauważyć, że seniorzy zarażają swoją pasją najmłodszych. Szczególnie w miesiącach wiosennych i letnich widzimy, że w pracach ogrodniczych pomagają im ich wnuki. To dziadkowie stają się pierwszymi nauczycielami przyszłych pokoleń, przekazują im wiedzę o różnych gatunkach roślin, zwierząt czy grzybów. To często oni, ze względu na zabieganie swych dzieci, jako pierwsi zabierają najmłodszych do lasów czy parków, a coraz częściej także na wakacje – w góry lub nad jeziora.

Reklama

Co więcej, przy wciąż rosnącej migracji Polaków z mniejszych ośrodków do aglomeracji miejskich to dziadkowie, którzy pozostali w swoich małych ojczyznach, stają się podstawowym łącznikiem kolejnych pokoleń z przyrodą. Wakacje spędzane „u dziadka na wsi” dla wielu młodych ludzi, których rodzice wyprowadzili się do miast, są często jedyną okazją, by spędzić kilkanaście dni na łonie natury.

Istotną kwestią, o której nie wolno nam zapominać, a na którą zwrócił uwagę także św. Jan Paweł II, jest postrzeganie przez osoby starsze czasu. Większość ludzi starszych zdaje sobie sprawę z nieuchronności przemijania, stąd większą wagę przykładają oni do tego, by jak najpełniej wykorzystać czas, który został im dany. Widać to chociażby w rytmie dobowym osób starszych, który jest dużo bardziej uporządkowany i bardziej zbliżony do rytmu naturalnego. Seniorzy np. często wstają i chodzą spać „z kurami”, co ma nieocenione znaczenie w kwestii wykorzystywania zasobów energetycznych – zużywają m.in. dzięki temu mniej prądu.

Oszczędność jest zresztą kolejną domeną osób starszych. W swoich wydatkach dużo bardziej kierują się faktycznymi potrzebami, co sprawia, że kupują mniej niepotrzebnych rzeczy, a to ogranicza liczbę śmieci i pozwala racjonalniej gospodarować zasobami ziemi. To niby naturalne, ale w świecie tak napędzanym przez konsumpcję – już nie takie oczywiste.

Jan Paweł II nazwał osoby w podeszłym wieku „strażnikami naszej pamięci”. Miał na myśli nie tylko tradycję i historię, ale też troskę wypływającą z doświadczenia seniorów o to, by zostawić naszą planetę w jak najlepszym stanie przyszłym pokoleniom – zachować to, co w naturze piękne, aby mogło cieszyć oczy wnuków, prawnuków i tych, którzy będą po nich. Warto, żebyśmy wszyscy przejęli na siebie tę odpowiedzialność.

Publikacja dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Społeczna odpowiedzialność nauki – Popularyzacja nauki i promocja sportu, nr projektu: SONP/SN/550964/2022, kwota dofinansowania: 500 000,00 zł, całkowita wartość projektu: 556 000,00 zł.

MEN

Podziel się:

Oceń:

+1 0
2023-01-23 17:34

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Pod unijną opieką

Adobe Stock

Obszar Natura 2000 jest formą ochrony przyrody, którą wprowadzono do polskiego prawa w 2004 r., czyli wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Unijny program funkcjonuje niezależnie od istniejących od dawna parków narodowych, rezerwatów przyrody i innych form jej ochrony.

Więcej ...

Prezydent Duda został przyjęty przez Leona XIV na prywatnej audiencji

2025-07-03 10:51

Vatican Media

Prezydent Andrzej Duda spotkał się dziś z Ojcem Świętym Leonem XIV, został przyjęty przez Papieża na prywatnej audiencji.

Więcej ...

170 pielgrzymów jedzie z Głogowa na Jasną Górę

2025-07-03 11:19
Pielgrzymi mają do pokonania 335 km w 4 dni

Karolina Krasowska

Pielgrzymi mają do pokonania 335 km w 4 dni

„Pielgrzymi Nadziei” – pod takim hasłem grupa 170 pielgrzymów jedzie z Głogowa na Jasną Górę. XIV Rowerowa Pielgrzymka Głogowska dziś rano wyruszyła z parafii NMP Królowej Polski w Głogowie.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Kościół

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Wiadomości

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Ten obraz Matki Bożej ma 500 lat. Tysiące pielgrzymów...

Kościół

Ten obraz Matki Bożej ma 500 lat. Tysiące pielgrzymów...

27 czerwca nie obowiązuje wstrzemięźliwość od...

Kościół

27 czerwca nie obowiązuje wstrzemięźliwość od...

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Wiara

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Zmiany personalne 2025

Kościół

Zmiany personalne 2025

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

#LudzkieSerceBoga: Poznaj Serce Jezusa, tak bliskie...

Kościół

#LudzkieSerceBoga: Poznaj Serce Jezusa, tak bliskie...