Reklama

Niedziela Rzeszowska

Wielka Sobota mojego dzieciństwa

Święcenie pokarmów sfotografował kilkunastoletni chłopiec na początku
lat pięćdziesiątych we wsi Krzeczowice w powiecie przeworskim

Z archiwum Marii Reizer

Święcenie pokarmów sfotografował kilkunastoletni chłopiec na początku lat pięćdziesiątych we wsi Krzeczowice w powiecie przeworskim

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielka Sobota to dzień święcenia pokarmów, czuwania i ciszy. Święcenie pokarmów w latach pięćdziesiątych XX wieku przez kapłana odbywało się w kościele, a czasami przy dobrej pogodzie koło kościoła, natomiast we wsiach oddalonych od świątyni w domach prywatnych. W mojej wsi były ustalone dwa takie domy. Gospodarze odświętnie i godnie przygotowywali izbę na święcenie pokarmów. Przyozdobiona była obrazami o tematyce religijnej i kwiatami, urządzony był mały ołtarz. Na środku izby stał duży stół przykryty białym obrusem, na którym ustawiało się koszyki.

Święcono w dużych koszykach wiklinowych wyłożonych białą serwetką. Pokarmy do święcenia pochodziły z własnego gospodarstwa i były przygotowane własnoręcznie. Baranek wielkanocny był duży, upieczony z ciasta drożdżowego lub mniejszy zrobiony z solonego masła. Zawsze miał czerwoną chorągiewkę. Baranki wykonywano w żeliwnych formach, które często były na wyposażeniu kuchni. Jajka gotowane były na twardo, a z kilku robiono pisanki i kraszanki. Do zdobienia jajek używano barwników naturalnych (tj. łuski cebuli, soku z buraka ćwikłowego, kwiatów malwy, zielonego owsa itp.) Wzory na pisankach wydrapywano ostrym nożykiem lub żyletką albo robiono przy pomocy wosku pszczelego. Ponadto w koszyku była kiełbasa lub szynka, gomółki ususzone z sera, kromka chleba, kawałek baby drożdżowej, ocet, sól, pieprz i laska chrzanu. Koszyk był przystrojony zieleniną, tj. gałązkami mirtu, baziami, barwinkiem i wiosennymi kwiatami, a z wierzchu przykryty białą serwetą.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z koszykiem do święcenia chodziła przede wszystkim młodzież oraz matki z dziećmi. Wszyscy byli odświętnie ubrani. Księdza do poświęcenia pokarmów z kościoła do wsi przywoził i odwoził bryczką mieszkaniec danej wsi. Święcono raz dziennie w godzinach przedpołudniowych. Przed święceniem towarzyszący księdzu ministrant czy też kościelny zbierał do kosza jajka jako ofiarę. Uroczystość rozpoczynała się modlitwą wspólną z wiernymi, a następnie kapłan odmawiał modlitwę błogosławieństw i kropił pokarmy święconą wodą. Wszystko z koszyka przeznaczone było na śniadanie wielkanocne.

Reklama

Po święceniu obchodziło się z koszykiem i modlitwą trzykrotnie domostwo, aby odpędzić wszelkie złe moce. Następnie całą rodziną szliśmy na adorację Grobu Pańskiego do odległego o 2 km kościoła. Przy pięknie ubranym Grobie Pańskim wartę pełnili strażacy w odświętnych mundurach, adorowały osoby z róż różańcowych, ministranci i duża rzesza wiernych. Na środku kościoła leżał krzyż, do którego podchodziło się modląc na kolanach, aby go ucałować i przechodziło się do adoracji Grobu. Idąc do kościoła, po drodze odwiedzaliśmy na cmentarzu parafialnym groby bliskich i nieznanego żołnierza z okresu II wojny światowej.

W Wielką Sobotę obowiązywał post. Uroczystości Wielkiej Soboty kończyły się po zapadnięciu zmroku. Przed kościołem były zgromadzone gałęzie tarniny, z których o zmroku rozpalano ognisko i rozpoczynała się piękna i długa Wigilia Paschalna. Bazie z koszyka i patyczki tarniny z ogniska wykorzystywane były przy święceniu pól w Poniedziałek Wielkanocny.

Część tych zwyczajów przetrwała do dzisiaj.

Podziel się:

Oceń:

2017-04-06 09:46

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Rzecznik Watykanu: wszystkie celebracje Wielkiego Tygodnia się odbędą

pixabay.com

Jeśli chodzi o liturgiczne obchody Wielkiego Tygodnia, mogę sprecyzować, że wszystkie zostały potwierdzone. Obecnie badane są metody ich realizacji i uczestnictwa, które uwzględniałby środki bezpieczeństwa wprowadzone w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się koronawirusa – stwierdził odpowiadając na pytania dziennikarzy rzecznik Stolicy Apostolskiej, Matteo Bruni.

Więcej ...

Świdnica. Dzień skupienia duchowieństwa z udziałem kard. Gerharda Müllera

2024-05-23 15:37
Kard. Gerhard Ludwig Müller – prefekt Kongregacji Nauki Wiary w latach 2012–17

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Kard. Gerhard Ludwig Müller – prefekt Kongregacji Nauki Wiary w latach 2012–17

W święto Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana, na zaproszenie biskupa Marka Mendyka, z duchowieństwem diecezji świdnickiej spotkał się były prefekt Kongregacji Nauki Wiary.

Więcej ...

Niemcy: abp S. Szewczuk wezwał diasporę ukraińską do zachowania więzi z ojczyzną

2024-05-23 20:59
Arcybiskup Światosław Szewczuk

Wikipedia/Longin Wawrynkiewicz

Arcybiskup Światosław Szewczuk

Niech bycie razem z Ukrainą będzie waszą myślą przewodnią - zaapelował arcybiskup większy kijowsko-halicki Światosław Szewczuk do przedstawicieli działających w Niemczech 27 organizacji ukraińskich, z którymi spotkał się 22 maja w Monachium. Podziękował im za wsparcie i pomoc, a zarazem poprosił ich o dalsze pamiętanie o ojczyźnie, przeżywającej od ponad dwóch lat trudne chwile.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Istotą kapłaństwa jest składanie ofiary

Wiara

Istotą kapłaństwa jest składanie ofiary

Kraków: Aktorka Anna Dymna zostanie honorową obywatelką...

Wiadomości

Kraków: Aktorka Anna Dymna zostanie honorową obywatelką...

Zmiany kapłanów 2024 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2024 r.

Warszawa: Zofia Czekalska

Wiadomości

Warszawa: Zofia Czekalska "Sosenka" spoczęła na...

Franciszek wyjaśnia: zezwoliłem na błogosławieństwo...

Kościół

Franciszek wyjaśnia: zezwoliłem na błogosławieństwo...

Zgorszenie w Warszawie. Tęczowe

Kościół

Zgorszenie w Warszawie. Tęczowe "nabożeństwo" z...

Niesamowita święta Rita

Kościół

Niesamowita święta Rita

Nowenna do Ducha Świętego

Wiara

Nowenna do Ducha Świętego

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania