Reklama

Niedziela Wrocławska

Wrocławianie w Powstaniu Styczniowym

Każdego roku w rocznicę wybuchu powstania styczniowego we Wrocławiu organizowany jest biało-czerwony marsz

Krzysztof Kunert

Każdego roku w rocznicę wybuchu powstania styczniowego we Wrocławiu organizowany jest biało-czerwony marsz

W okresie poprzedzającym powstanie styczniowe represje dotykały Polaków szczególnie w zaborze rosyjskim, ale echem odbijały się w wielu miejscach, także we Wrocławiu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Najbardziej dramatyczne były wydarzenia w Warszawie, kiedy to 27 lutego 1861 r. w krwawo stłumionej demonstracji od kul carskich żołnierzy zginęło pięć osób. Pogrzeb ofiar zgromadził tłumy.

Echa tych wypadków dotarły również do Wrocławia. Prasa lokalna donosiła: „Dnia 5 marca [1861 r.] odbyło się u nas w kościele Świętego Krzyża żałobne nabożeństwo za dusze ofiar poległych w Warszawie (…) Wspólna boleść zgromadziła wszystkich przed ołtarz Pański i wspólne modły posyłano do tronu Przedwiecznego za ofiary okrucieństwa i przemocy.” W „Breslauer Zeitung” pojawiają się znamienne słowa: „Nie wiedzieć, jakie siły Polacy jeszcze rozwiną, ale nowe ich wystąpienie dowodzi, że jakkolwiek narodowe państwo rozbito, jeszcze naród z tym państwem razem nie zstąpił do grobu i nie umarł”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Ośrodek konspiracji

Wrocław był ważnym ośrodkiem konspiracyjnym jeszcze przed wybuchem powstania. Liczne raporty prezydenta policji, szczegółowo informowały o liczbie przybywających do Wrocławia Polaków. Polscy spiskowcy byli świetnie zakonspirowani, ale policję pruską wspierały również policje innych państw zaborczych. Świadczy o tym chociażby pismo z początków listopada 1861 r., jakie skierowało wiedeńskie Ministerstwo Policji do Prezydium Policji w Berlinie. Informuje w nim, że Schoenitz mieszkający we Wrocławiu przy ul. Kościuszki 37 pozostaje w bliskich kontaktach z kołami polskimi, agitującymi na rzecz odbudowy Polski. Policja pruska we Wrocławiu potwierdziła jego kontakty z konspiratorami we Lwowie. Jednakże nie znalazła podstaw do jego aresztowania. Okazało się później, że pod tym nazwiskiem od 1858 r. we Wrocławiu przebywał Józef Pini późniejszy szef sztabu u gen. Edmunda Taczanowskiego - dowódcy powstańczego na Ziemi Kaliskiej i Mazowszu.

Pod Złotą Gęsią

Reklama

Gdy wybuchło powstanie w Królestwie Polskim, konspiratorzy z terenu Prus gotowi byli do włączenia się w działania powstańcze. Przedstawiciele władz powstańczych działali bardzo sprawnie, zajmowali się głównie zaopatrzeniem powstania w broń, amunicję i sprzęt wojskowy. We Wrocławiu powołano komisarza pełnomocnego Rządu Powstańczego, funkcję tę pełnił Bonawentura Bleszczyński. Jego główną siedzibą był zajazd „Pod Złota Gęsią” znajdujący się przy ul. Ofiar Oświęcimskich, gdzie często zatrzymywali się Polacy. Bleszczyński prowadził w zajeździe kantor zajmujący się ekspedycją różnych towarów, będący przykrywką do dostarczanie broni oraz innego zaopatrzenia dla powstania. Tajna organizacja obejmowała dużą grupę ludzi. Wymienię tylko niektórych szczególnie zasłużonych: Stanisława Ostrzyckiego, Stanisława Olszewskiego, Bronisława Ruckiego, Stanisława Szachowskiego, Aleksandra Lebiadkowskiego, Wincentego Kraińskiego, Mariannę Hulewicz. Prasa wrocławska wielokrotnie informowała też o licznych ucieczkach młodzieży do powstania.

Bijmy Moskala!

Władze pruskie zgodnie z zawartym w lutym 1863 r. układem, tzw. konwencją Alvenslebena, zobowiązywały się do pomocy Rosji przy zwalczaniu powstańców. Jednakże częste były przypadki udzielania poparcia powstaniu przez obywateli pruskich. W czasie tzw. „debaty polskiej” w sejmie pruskim, prof. Richard Roepell wrocławski historyk, wówczas poseł, a później rektor Uniwersytetu Wrocławskiego powiedział: „Mówi się teraz jakoby Polacy nie byli zdolni utrzymać państwa. Nie bądźmy pochopni z takim sądem. (…) Polacy są narodem. Taki naród jak ten nie umiera (…) ”. Z Breslauer Zeitung dowiadujemy się o ciekawym epizodzie powstańczym: „W bitwie pod Augustowem zginął pewien Niemiec, który zupełnie nie znał polskiego. Jedynym zdaniem, którego się nauczył się po polsku, był okrzyk «Bracia, naprzód, bijmy Moskala»”.

Podziel się:

Oceń:

2013-01-17 14:13

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

157 lat temu w Małogoszczu

Małogoszcz w pochodzie na groby powstańców styczniowych

TD

Małogoszcz w pochodzie na groby powstańców styczniowych

Bitwa pod Małogoszczem 1863 r. jest określana przez historyków jako jedna z najkrwawszych powstania styczniowego. Wydarzeniom tym nieśmiertelność dał Stefan Żeromski na kartach „Wiernej Rzeki”.

Więcej ...

Św. Paulin z Noli

Więcej ...

Opium dla europosłanki

2024-06-22 10:25

Archiwum TK Niedziela

Był rok 2006, może 2007. Byłem z delegacją SEDE, czyli Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony Parlamentu Europejskiego w Bośni i Hercegowinie. Naszym mikrobusem dojeżdżaliśmy właśnie ze stolicy czyli Sarajewa do Mostaru. O ile to pierwsze miasto jest w zasadzie niemal całkowicie zamieszkane przez muzułmanów, o tyle w Mostarze katolików – Chorwatów jest nawet trochę więcej niż wyznawców islamu – Bośniaków.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Wiara

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

Kościół

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

Czas w końcu oddać się w ręce Jezusa, aby mógł się...

Wiara

Czas w końcu oddać się w ręce Jezusa, aby mógł się...

Największa flaga Najświętszego Serca Jezusa zawisła w...

Kościół

Największa flaga Najświętszego Serca Jezusa zawisła w...

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Niedziela na Podbeskidziu

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Oczyma duszy widziała miejsca znane z Biblii. Św....

Święci i błogosławieni

Oczyma duszy widziała miejsca znane z Biblii. Św....

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Wiara

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Kościół

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej